DEPREMDE CAN KAYBINI ÖNLEYEBİLİRİZ
Depremden sonra enkaz altından insan çıkarma konusunda iyiyiz, depremzedelere yardım toplama konusunda iyiyiz ama bunlar çözüm değildir. Bizim hedefimiz deprem olduğunda en azından can kaybının meydana gelmesidir. Bu mümkün müdür? Kesinlikle mümkündür. Dünyada ilk defa bir kanun çıktı bu ülkede 2012 yılında, buna sevindik. İçinde bir sürü eksikleri ve yanlışları olmasına rağmen kanunun adı bile bizi mutlu etti. Neydi kanun, riskli yapıların ve riskli alanların dönüştürülmesi kanunu. Biz dedik ki, işte deprem bölgelerinde, depremde yıkılma riski olan yapıları tespit edip, bunlar dönüştürülecek. Ama maalesef gördük ki, zamanla bu nasıl olduysa, yasal hiçbir yapısı olmamasına rağmen bu kentsel dönüşüm adına dönüştü.
RİSKLİ YAPILARIN DÖNÜŞTÜRÜLMESİ İLE KENTSEL DÖNÜŞÜM ÇOK FARKLIDIR
Bir kere, kentsel dönüşüm ile riskli yapıların dönüştürülmesi birbirinden çok farklıdır. Bu öyle suistimal edildi ki, binalar yıkılmadan boş alanlara yeniden sıfır bina yapmak usulü ile bu kanunu suistimal ettiler. Çünkü bu kanun riskli yapıların dönüştürülmesine teşvik amaçlı bir kısım imar avantajları sağladı. Belediyeler ve rantiyeciler bu avantajlardan istifade etme adına bu kanunu suistimal ettiler.
DEPREMDE YIKMAYI ENGELLEYEBİLİRİZ
Şimdi biz birim olarak biliyoruz ki depremde yıkmayı engelleyebiliriz, yani can kaybı meydana gelmeyecek yapıları yapmak mümkündür. Fakat bunun ekonomisi biraz ağırdır, bunu hemen yapamazlar. Biz kanun çıktığı vakit dedik ki, bunun ekonomik çözümünün de mutlaka geliştirilmesi lazım. Özet şu, ekonomimiz bu kadar bozuk olduğu sürece depremler olacak ve bizim yapılarımız yıkılacak maalesef. Bir de bu kanunların bazı sorunları vardı. Riskli yapıların büyük bir çoğunluğu kaçak olan yapılardır. Kaçak yapılarda güçlendirme yapılmaya izin yok, kaçak yapıları yıkıp aynısını yapma imkanı da yok. Bu münasebetle hiçbir kaçak yapıya bu kanundan istifade edilip müdahale yapılmamıştır. Eski ruhsatlı yapılar beş kata beş kat yıkıldığı zaman, 10 kat yeni bina yapıldı. Bunun riskli yapıların dönüşümü ile depreme karşı güvenlikle hiçbir ilgisi yoktur. Olması gereken şudur: Biz bunu İnşaat Mühendisleri Odası olarak tüm belediyelere defalarca dedik. Hatta 99 depremden sonra bunun uygulamasını da yaptık. Şehrimizde mevcut yapıların tek tek incelenmesi ve riskli yapıların tespit edilerek derhal dönüştürülmesi lazımdır, çözüm budur.