Fiziksel etkileri kadar psikolojik etkileri ile yaşamı olumsuz etkileyen görme bozuklukları, günlük yaşamda
sosyal ilişkilerden, iş konsantrasyonuna, aile problemlerinden kişisel öz güven eksikliği ve başarısızlığa
kadar birçok sorunu beraberinde getiriyor. Uzak ya da yakını görememe, renkleri seçmede zorlanma,
bulanık görme gibi göz sağlığı problemleri gerginlik, korku, kaygı gibi depresyonu tetikleyen duygulara
yol açabiliyor.
Toplum olarak görme bozuklularının sadece gözde yarattığı etkileri üzerinde duruyoruz. Oysa görme
bozuklukları, yaşam konforunu olumsuz etkilemesinin yanı sıra sırt ağrılarından baş ve boyun ağrılarına
kadar vücutta hissedilen birçok rahatsızlığın gelişmesine sebep olabiliyor. Bunun yanı sıra belki de en çok
üzerinde durulmayan konu, bireylerde yarattığı psikolojik etkileri… Psikolojik problemler fiziksel etkiler
kadar derin sıkıntıları da beraberinde getiriyor, yoğun stres görme bozuklukları oluşmasına neden
olabiliyor.
Göz problemlerinin psikolojik etkilerini iki başlık altında ele almak gerektiğini ifade eden Seiko Optik
Türkiye Göz sağlığı Danışmanı Opr. Doktor Özgür Gözpınar, ‘birincisi göz rahatsızlığına bağlı olarak
gelişen psikolojik problemler, ikincisi psikolojik sorunlar nedeniyle oluşabilecek göz rahatsızlıkları….
Birinci grubu ele alacak olursak bazı göz hastalıklarında psikolojik etkiler görülebilir. Bu etkiler panik atak
şeklinde veya basit bir kaygı bozukluğu olan anksiyeteden daha derin isteksizlik ve mutsuzlukla
sonuçlanan depresyona kadar gidebilen etkilerdir. İkinci grup ise uykusuzluk, yorgunluk ve stres gibi
durumlarda ortaya çıkar ve halk arasında göz seğirmesi olarak bilinen Miyokimi’nin oluşmasına sebep
olur. Bunun ileri formu ise Blefarospazm dediğimiz göz kapağının çok şiddetli kapanmasıdır.’ şeklinde
ifade ediyor.
Yeterince konsantre olamıyorsanız belki de iyi görmüyorsunuzdur
Görme bozukluklarının yetişkinlerde iş ve aile yaşamında olumsuz etkileri olabileceğini vurgulayan
Gözpınar, ‘bir işi anlama, anlamlandırma ve geliştirme yapabilmenin ön koşulu konuya iyi konsantre
olmaktır. Görme bozuklukları yaşayan ve çalışma hayatı içinde olan bireyler yazma, görme, okuma,
raporlama gibi işlerde sağlıklı bir göz fonksiyonuna ihtiyaç duyar. Yazılanı iyi görme iyi anlamayı,
yazdığını iyi görme de konsantrasyonu etkileyen iki önemli unsurdur. Göz problemlerinin yarattığı stres
de yine iş yaşamı içinde başarıyı etkilemesinin yansı sıra uykusuzluk, mutsuzluk ve depresyon olarak
ortaya çıkmaktadır. Öz güven eksikliği, başaramama duygusu, gerginlik, kaygı, korku gibi duyguları
etkileyen göz problemleri, depresyonu tetikleyen duygulara da yol açabilmektedir.’ dedi.
Yoğun stres göz bozukluklarına sebep olmaktadır
Görme bozuklukları psikolojik etkiler yaratırken, psikolojik problemler de görme bozukluklarına sebep
olabilmektedir. ‘Santral seröz koryoretinopati’ dediğimiz retina bozukluğu yine stres nedeniyle retinada
oluşan bozukluklardandır ve genelde stresli olaylardan sonra gelişir’ diyen Özgür Gözpınar, ‘ depresyonla
mücadele eden ya da sürekli stres yaşayan bireyler bulanık görme, odaklanma, görüş alanı daralması,
göz kenarlarında farklı cisimleri görme ve sürekli gözlük numaralarının artması gibi belirtileri dikkate
almalıdır. Özellikle depresyonda olan veya antidepresan ilaçlar kullanan kişilerin sıklıkla muayene olması
ve göz problemlerinin tespit edilmesi önemlidir’ diyor. Ayrıca aşırı elektronik cihaz kullanımına bağlı
oluşan göz yorgunluğu, ışığa hassasiyet gibi alerjik durumlar ve göz önünde uçuşan noktalar da kişilerde
strese neden olabilir’ diyor.
İleri yaşlarda oluşan göz problemlerinin psikolojik etkileri ölüm oranlarını yükseltmekte
Gözpınar, ‘yapılan bazı çalışmalarda görme bozukluğu ihmal edilmiş veya yeterince düzeltilmemiş
yaşlılarda, sosyalleşmede azalma ve bu grup içinde depresyon sonucu ölüm oranında yükselme
saptanmıştır. Bu durum kişinin sosyo-ekonomik düzeyine ve kişisel özelliklerine bağlı olarak içe
kapanıklık, kişisel yetersizlik duygusu ve hatta intihara kadar gidebilen bir dizi zincir olay şeklinde
gelişebilmektedir. ‘Senil maküler dejenerasyon’ olarak ifade edilen, ileri yaşa bağlı olarak görme
noktasında ve civarında oluşan bozukluklar değişik derecelerde görme kaybıyla kişide depresyona neden
olmaktadır’ şeklinde bilgi verdi.
Göz problemlerinde bilinmeyen bir diğer konu ise, histerik körlüktür. Histerik körlük, fiziksel bir bulgu
olmamasına rağmen hastanın göremediğini ifade etmesidir. Psikosomatik bir hastalıktır, kadınlarda ve
gençlerde sık görülür. Beynin yanlış çalışmasından oluşan görsel halüsinasyonlar ve yine beyin tümörleri
ve epilepsi nöbetleri öncesi aura döneminde oluşan görüntüler psikosomatik bozukluk kaynaklı görsel
olaylardır.