Bursa-Ankara Karayolunun Kestel İlçe mevkiinde meydana gelen TIR kazası ile karayollarının durumu ve bu tür kazalarda facianın önüne geçilmesi için İMO Bursa Şubesi Ulaşım Komisyonu’nun hazırladığı raporu kamuoyuna açıklayan İMO Bursa Şube Başkanı Mehmet Albayrak, şunları söyledi;
Hatırlanacağı üzere 12 Mart 2021 tarihi, saat 17.30 sularında Ankara-Bursa yönünde seyretmekte olan bir TIR Akiniş Rampası inişi sırasında henüz açıklığa kavuşturulmamış sebepler dolayısıyla duramayarak Barakfaki Organize Sanayi Bölgesi civarında Kestel İlçe girişi Barakfaki Organize Sanayi Bölgesi civarında kırmızı ışıkta duran araçlara çarpmak suretiyle kazaya sebebiyet vermiştir. Kaza sonucunda ne yazık ki 4 vatandaşımız vefat etmiş, 8’i ağır 20 vatandaşımız da yaralanmıştır.
Kazanın araç ile ilgili kısmı teknik olarak henüz aydınlanmamıştır. Konunun uzmanları, bilirkişiler ve ilgililer olayı elbette en ince ayrıntısına kadar inceleyerek sonuçlandıracaklardır. Ancak İnşaat Mühendisleri Odası Bursa Şubesi olarak kendi meslek disiplinimiz içerisinde; olayı trafik ve yol güvenliği yönünden inceleyerek tespit ettiğimiz eksiklikleri kamuoyu ile paylaşmak ihtiyacı duyduk.
Öncelikle hatırladığımız kadarıyla benzer bir kazaya o bölgede rastlanmamıştır. TIR şoförünün ifadesine göre “aracın frenleri patlamış, araç iniş boyunca hızlanmış, dolayısıyla durdurulamamış ve kaza kaçınılmaz olmuştur.”
Bazı yorumlarda şoförün aracı sağ tarafta mevcut olan tarlalara doğru yönlendirip mevcut trafikten ve kazadan kaçabileceği konusu ifade edilmiş olsa da araç kullanıcısının o anki ruh halini ve ne düşündüğünü bilmek imkansızdır.
Dolayısıyla müspet ilim ve meslek sahibi olarak bizler yorum yapmaktan öte benzer bir durumun tekrarlanmaması için neler yapabileceğimizi düşünerek bu doğrultuda araştırmayı ve alınabilecek önlemleri tartışmalıyız. Ancak tıpkı can yakıcı depremlerin ardından konuyla ilgisiz farklı meslek mensuplarının yaptıkları yorumlara benzer şekilde; İnşaat Mühendisliği uygulamalarından biri olan Trafik Mühendisliği Yol Güvenliği ile ilgili bu önemli konuda da ilgili, ilgisiz kişiler tarafından yorumlar yapıldığını görebiliyoruz. Bu tür yorumların olayların çözümüne hiçbir yararı olmayacağını, aksine kafa karışıklığına sebep olacağını da biliyoruz.
MAKSİMUM EĞİM, KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KURALLARINA UYGUN DEĞİL
İMO Bursa Şube Ulaşım Komisyonu olarak Akademisyenlerimiz, Karayolları yetkilileri ve Ulaşımcı Kontrol Mühendisi-Yapım Şefler ile beraber bu vahim kazanın oluş şekli, yeri, yaşananlar ve sonuçları dikkate alındığında oluşturduğumuz ortak değerlendirmelerimiz aşağıdaki gibidir:
1. Bilindiği üzere; KGM Karayolu Tasarım El Kitabına göre bölünmüş yollarda izin verilen maksimum boyuna eğim % 6 dır. Bu durum Akiniş Rampası boyunca yer yer %9’lara kadar çıktığını biliyoruz. Yüksek eğimler özellikle iniş yapan ağır taşıtlar için yaşanan olayda olduğu gibi ciddi sorunlar doğurabilir. Bu sebeple Akiniş Rampası kamyon ve TIR’ların kullanımına kapatılmalı, TIR ve ağır vasıta trafiği İnegöl-Bursa istikametinde Yenişehir yol ayrımı civarında D200 Karayolundan, E90 Bursa (Doğu) - O22 yönüne yönlendirilmelidir. Böylelikle daha az eğimli otoyolda ağır taşıtlar için böyle bir risk en az seviyeye indirgenebilir. Kestel yönünden Bursa istikametine girecek araçlar ise Barakfaki civarında otoyoldan ayrılarak tekrar D200 karayoluna bağlanabilir.
2. Her ihtimal ve durum göz önünde bulundurularak bazı yüksek eğim ve yüksek riskli karayollarında uygulamalarını gördüğümüz Kaçış Rampası uygulaması yapılabilir. Özellikle bölgenin coğrafik yapısı dikkate alındığında; Akiniş rampası için kaçış rampası boyunca konulacak hız azaltıcı çakıl havuzu ve onun bitiminde darbe zayıflatıcıları konularak riskli durumu bertaraf edilebilir.
3. Yine kaza videoları izlendiğinde olaya karışan aracın (TIR) belli bir süre Emniyet Şeridi’nden gittiği fakat sonrasında başka bir araca çarparak sola dönmek suretiyle ters yönde ışıklarda duran araçlara yöneldiği görülmektedir. Bu durum da bize gösteriyor ki Emniyet şeridinin çok önemli olduğu ve sadece Ambulans, itfaiye ve diğer görevli araçlar dışında bu tür acil durumlarda da kullanılabileceği düşünülmelidir. Emniyet Şeridi için daha fazla uyarıcı levha ve caydırıcı cezalar ile bu durumda göz önünde bulundurulmalıdır.