Gelen tepkiler üzerine Mudanya Belediyesi kendi sayfasındaki haberden de “Ekümenik Patrik” ifadesini çıkardı.
Başkandan, Yunan dostlarına ‘ekümenik’ jesti
Cumhuriyet tarihi boyunca devam eden ekümenik tartışmasında, Mudanya Belediyesi’nin Yunanistan’ın ve Fener Rum Patrikhanesi’nin tezlerini destekler bir pozisyon alıp “Ekümenik Patrik” ifadesini kullanması büyük tepki çekti. Tepkiler üzerine Başkan Hayri Türkyılmaz, 19 Ocak günü saat 15:36’da yaptığı bu skandal paylaşımı silerek saat 17:02’de “Ekümenik Patrik” ifadesini çıkararak gönderiyi yeniden paylaştı. Başkanın baştan niyetini gösterirken, tepkiler üzerine paylaşımını değiştirmesiyle ilgili açıklama yapan Sultan Abdülhamid Han Kültür ve Eğitim Derneği Başkanı Turgay Yazıcı, “Ekümenik tiyatrosunu izledik. Buna seyirci kalmayacağız” dedi.
Kimlerin kimlerle iş tuttuğu aşikar
Konuya ilişkin bir açıklama yapan Sultan Abdülhamid Han Kültür ve Eğitim Derneği Başkanı Turgay Yazıcı, “Kimlerin kimlerle iş tuttuğu aşikar. ABD Başkanı Joe Biden, Beyaz Saray’da ağırladığı Fener Rum Patriği Bartholomeos’a, Türkiye’nin kuruluş senedi Lozan’a aykırı olmasına rağmen ‘ekümenik’ ifadesini kullanmıştı. Bugün payitaht şehri Bursa’mızın güzide şehri Mudanya’da bir tiyatroya sahne oldu. Belediye Başkanı Hayri Türkyılmaz bunu bilinçli olarak mı yaptı, bilinçsiz olarak mı yaptı? Bilemiyoruz ancak Yunan belediye başkanlarını şirin gösterme çabasıyla birlikte megali ideanın bu paslı hançeri ekümenikliği kabul etmeyeceğimizi bilmesini isteriz. Bu iddia, başta Yunanistan olmak üzere belli odaklar tarafından İstanbul’da tıpkı Vatikan gibi bir Ortodoks Hristiyan Ekümenik Devleti oluşturma ve Türkiye’yi parçalama amaçlıdır. 200 yıldır Megali İdea hedefinden vazgeçmeyen Yunanistan işte bu yüzden, AB ve ABD’den aldığı destekle Ekümenik sıfatında ısrar etmektedir. Bazıları da bu oyuna alet olmaktadır. Lozan Anlaşması’nın bu kapsamdaki hükümlerini uygulamaya tüm Türk vatandaşlarını davet ediyoruz. Ekümeniklik yok, Patrikhane değil kilise, Patrik değil Metropolit” diye konuştu.
Ekümenik tartışması nedir?
Patrikhane, özellikle Osmanlı İmparatorluğu’nun zayıflama döneminde bu yetkisini kötüye kullanarak, İmparatorluğun parçalanması yönünde çok aktif olarak çalışır. Millî Mücadele döneminde Patrikhane; bir fesat ve ihanet ocağı, Rum çeteleri için silah deposu, militan eğitim yuvası rolünü üstlenir. Lozan’la birlikte Patrikhane, Türkiye’deki Ortodoks azınlıkların dinî vecibelerini yerine getiren dinî bir Türk Kurumu haline getirilir. 1980’li yıllara kadar ekümeniklik söz konusu değilken; 1990’lı yıllardan itibaren ABD, AB ve Yunanistan’ın destekleri ile Patrikhane, ekümeniklik iddialarında bulunmaya başlar. Ekümeniklik, ne laik Türk Devleti’nin Anayasası ve kanunları ile ne de Lozan Antlaşması ile bağdaşmaktadır. Patrik, mevcut kanunların kendisine tanımadığı bir unvanı kullanamaz. Ekümeniklik, sadece Ortodoks dinini ve Ortodoks kiliselerini ilgilendiren bir mesele değildir; aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni de bağlar. Lozan antlaşması tutanakları ile yargı kararlarında Fatih Kaymakamlığı’na bağlı dinî bir kuruluş olarak kabul edilen Fener Rum Patrikhanesi’nin ‘ekümeniklik’ iddiası hukuki gerçeklerle bağdaşmamaktadır.