CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, Meclis’te yaptığı basın açıklamasında
pamuk fiyatlarının 2024 yılında 2020 seviyelerine gerilediğini belirterek, pamuk
üreticisinin son üç sezondur aralıksız zarar ettiğini vurguladı. Çiftçinin üretime
devam edebilmesi için bu sezon pamuk fiyatının en az 30 TL seviyesinde olması
gerektiğini kaydeden Sarıbal, “İzmir Ticaret Borsası’nda ortalama pamuk
fiyatları 2022 yılında 15,7 TL, 2023 yılında 19,1 TL, içinde bulunduğumuz
sezonda ise 23,3 TL civarında seyretti. Üretici birlikleri de maliyetlerinin
oldukça gerisinde kalan alım fiyatları belirledi. Üretici, her 1 kilogram pamuk
için ortalama 6,7 TL zarar ediyor. Bu fiyatlarla pamuk üretimi sürdürülemez.
Çiftçimiz önümüzdeki yıl tarlasına pamuk ekmekten vazgeçecek. Bu da sadece
çiftçinin değil, ülkenin geleceği için büyük bir tehdit demektir. 3 yıldır sabit
kalan 1,60 TL prim desteği, üreticiyi ayakta tutmaya yetmiyor. Bu destek
güncellenmeli, üretici kur artışı ve girdi maliyetlerinden korunmalıdır” diye
konuştu.
PAMUK İTHALATINA 32 MİLYAR DOLAR HARCANDI
Pamuğun Türkiye tarımının stratejik ürünü olduğunu, tekstilin yanı sıra bitkisel
yağ ve hayvancılık sektörünün de pamuk üretimine bağlı olduğunu belirten
Sarıbal, “2024 yılı itibariyle üretimin yüzde 41’i Şanlıurfa, yüzde 17’si
Diyarbakır, yüzde 11’i Aydın, yüzde 8’i Hatay ve yüzde 7’si İzmir’de yapıldı.
Söz konusu beş il toplam üretimin yüzde 84’ünü gerçekleştirdi. Ancak üretim
alanları daralıyor, maliyetler artıyor, fiyatlar düşüyor. 2022’de 573 bin hektar
olan ekim alanı, 2024’te 467 bin hektara düştü. Lif pamuk üretimi ise 1 milyon
tonun üzerindeyken 2024'te 830 bin tona düştü. Aynı yıl 780 bin ton pamuk ithal
ettik, 1 milyar 525 milyon dolar ödedik. Küresel ölçekte tekstil tüketiminde
yaşanan durgunluk nedeniyle, Türkiye’nin lif pamuk ithalatı 2021/22
sezonundan itibaren gözle görülür bir şekilde azalmaktadır. AKP döneminde 2
milyon ton pamuk ihraç, 18 milyon ton ithal ettik. İhracattan 3,9 milyar dolar
kazanılırken, ithalata 32 milyar dolar harcandı. Yani bu ülkenin çiftçisine değil,
dış üreticilere kaynak aktarıldı” ifadelerini kullandı.
Pamuğun AB ile Gümrük Birliği kapsamında sanayi ürünü sayıldığını bu
nedenle ithalata gümrük vergisinin konulamadığını hatırlatan Sarıbal, “Oysa
pamuk özünde bir tarım ürünüdür ve bu statüde değerlendirilmelidir. Bu
anlaşma gözden geçirilmeden pamukta üretici korunamaz. Gerek TARİŞ,
Çukobirlik ve Antbirlik gibi üretici birliklerinin gerekse özel sektörün fiyat
belirleme süreçlerinde mevcut koşulları dikkate almaları gerekmektedir. Ancak
mevcut tablo, pamukta sürdürülebilirliğin yeterince önemsenmediğini
göstermektedir. Pamuk üreticisine bir başka darbe de çırçırlama hizmetindeki
yüzde 18 kdv ile vuruluyor. Bu oranın derhal yüzde 1’e çekilmesi, üreticinin
sırtındaki yükün hafifletilmesi gerekiyor. Üreticilerin korunması ve üretimin
sürdürülebilirliğinin sağlanması bu desteklerin güncellenmesine bağlı. Pamuk
üretiminde istikrarın sağlanması ve bu alanda gelişim sağlanmasının temel yolu,
güçlü ve sürekli destek politikalarından geçiyor. Üstelik Tarım Satış
Kooperatifleri, lisanslı depoculuk sistemine dahil edilmiyor” dedi.
TARIM SEKTÖRÜNÜN BANKA BORCU 1 AYDA 21,7 MİLYAR TL
ARTTI
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın Türkiye’nin tarımsal hasılada
2024 yılı itibariyle 74 milyar dolara ulaşarak dünya sıralamasında 7. sıraya
yükseldiğine yönelik açıklamalarını da değerlendiren Sarıbal, “Bakan Yumaklı
bunu önemli bir başarı gibi sunuyor. Madem tarımsal hasılamız rekor kırıyor,
neden gıda enflasyonumuz OECD ortalamasının 7 katı? G-20 ülkeleri içerisinde
Türkiye, Arjantin’den sonra enflasyonu en yüksek ülke konumunu sürdürüyor.
Haziranda Türkiye’nin yüzde 1,37 olan ve düştü diye bayram yapılan aylık
enflasyonu, Dünyadaki 45 ülkenin yıllık enflasyonundan yüksek. Yıllık
Enflasyon da 180 ülkenin yıllık enflasyonundan yüksek. Mayısta tarım
sektörünün bankalara olan borçları ise 21,7 milyar liralık artışla 1 trilyon 30
milyar liraya çıktı. Ürünün fiyatı, tüccarın keyfiyle ölçülüyor. Sorun çok net:
Üreten bir tarım politikamız yok. Üreten köylü desteklenmiyor. Girdiler her
geçen gün daha pahalı hale geliyor. Çiftçi tarlasını, traktörünü satıp borçlarını
ödemeye çalışıyor. Ülke ithalata bağımlı hale geliyor ve uluslararası şirketler
zenginleşiyor. Halk ise pazarda, markette her gün artan fiyatlarla boğuşuyor.
GSMH’ya göre tarıma en az 600 milyar lira destek verilmesi gerekirken, çiftçiye
ayrılan kaynak sadece 135 milyar lira. AB ülkelerinde çiftçiler 17 bin ila 45 bin
dolar arasında destek alıyor. Türkiye’de bu rakam sadece 4 bin dolar civarında.
Kır köylüsünün payı ise 3 bin 500 doları bile bulmuyor. Peki soruyoruz: Nerede
bu servet? Çiftçiye verilmesi gereken ama verilmeyen 2,5 ila 3 trilyon liralık
destek nerede?” diye konuştu.
YAĞMA YASASI GERİ ÇEKİLMELİ!
CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, enerji ve maden alanlarına yönelik
düzenlemeler içeren kanun teklifinin geri çekilmesi gerektiğini de dile getirdi,
“Kapitalizmin topyekun yaşamımıza, geleceğimize karşı yürüttüğü yeni tip
sömürgeciliğin bir parçası olan bu yasaya, yağmaya, bu sahte ‘enerji’
propagandasına karşıyız. Bu yasa kalkınma değil, talandır. rüzgar enerji
santrallerine ve güneş panellerine karşı değiliz. Ama burada mesele enerji değil;
ülkenin son orman alanlarının, meralarının, tarım arazilerinin enerji bahanesiyle
sermayeye yağmalatılmasıdır. Bu yağma yasası geri çekilmelidir” diye konuştu.